Kalp Ameliyatında Beden Dışı Dolaşım

Kalp Ameliyatında Beden Dışı Dolaşım

BEDEN DIŞI DOLAŞIM

1954′te A.B.D li cerrah Lillehei’ın ortaya koyduğu bu teknik, kalp cerrahisini tümüyle değiştirmiştir; çünkü, o tarihten sonra, açık kalp ameliyatları yapma olanağı doğmuştur.Beden dışı dolaşım aygıtı, ameliyat süresince, kalbi dolaşım pompası işlevinden kurtarmayı sağlar; bu da, kalbi bütünüyle cerrahi işleme sunar.Bunun için, normal kan dolaşımı yoluna yeni bir yol eklenir. Bu yeni yol, kalp ve akciğere uğramadan beden dışı dolaşım aygıtından geçer.Bütün toplardamar kanı, ana toplardamarlara konmuş sondalar (borular) aracılığıyla toplanır. Bu sondalar aracılığıyla beden dışı dolaşımın değişik aygıtlarına ulaşan toplardamar kanı, orada oksij enlenir. Uyluk atardamarına bir sonda yerleştirilmiştir; kan, oksij enlendikten sonra, bir pompa yardımıyla uyluk atardamarı düzeyinde aorta verilir.

Şunlardan oluşur:

— oksijenleyici: Toplardamardan alınan kirli kan ile gaz halindeki oksijenin ilişkiye sokulduğu kapalı bir bölümdür;
— köpük giderici: Toplardamar kanı içinde fokurdayan oksijen, balonlar ve köpük oluşturur; aygıt bunları giderir;
— atardamar pompası: Köpük giderici düzeyinde kanı emer ve sonda yerleştirilmiş uyluk atardamarına yeniden verir;
Ameliyat için uyutulan ve hazırlanan hastada, dikey orta göğüs kemiği kesişi ile göğüs kafesi açılarak kalbe ulaşılır. Sağ kulakçık, ana toplardamarlarla birleşme yerine yakın, kıskaçlarla tutulur. Böylece oluşturulan iki boşluk delinir, her iki ana toplardamara birer sonda konur ve kulakçık çeperlerine bağlanır. Kan artık sağ karıncığa ulaşamaz, beden dışı dolaşımda akar. Beden dışı dolaşım aygıtının boruları önceden, hastanın kan grubundan kanla doldurulmuştur.

Hastadan kirli kanı pompaya getirecek olan boru, ana toplardamarlar içine yerleştirilmiş sondalara, pompadan oksijenlenmiş temiz kanı hastaya götürecek olan boru da uyluk atardamarı içindeki sondaya bağlanır. Böylece beden dışı dolaşım başlar. Karıncıklar ve kulakçıklar boşalırlar ve normal olarak, kendi kendilerine ya da elektrik şoku yardımıyla kasılmayı durdururlar. Artık kalbe girişime başlanabilir. Bazı değinmelerKalp, beden dışı dolaşım sırasında kandan tümüyle arınmamıştır. Gerçekten, kalp atardamarları atardamar kanı alırlar. Atardamar kanı toplardamar kanına dönüştüğünde, ana toplardamar aracılığı olmaksızın doğrudan sağ kulakçığa dökülen kalp toplardamarları tarafından alınır.Bu kan, ayrı bir pompa tarafından emilir ve ana toplardamardan alınan kana eklenir.
Beden dışı dolaşımın borularında damarların bütün özellikleri yoktur. Özellikle kan, borulara değdiğinde pıhtılaşmaya eğilim gösterir. Bu eğilim heparin eklenmesiyle giderilir.Organizma, 3-4 saat gibi bol bol yeterli bir sürede, bu aygıta güçlük çekmeden katlanır.Aygıt, ameliyat süresince kalbi dolaşım işlevinden kurtarmayı böylelikle sağlar.