Kan Dolaşımı

Kan Dolaşımı

Kalp, bütün kanı aorta pompalar ve görevi de orada biter. Aorta hızla gelen kan, o anda diğer damar yollarıyla vücuda dağılır. Damarlar bir çok dala ayrılıp 2.5 cm’ lik aorttan daha çok dar bir duruma gelirler. Bu kılcallarda çok geniş bir alana yayılırlar. Bu yüzden kanın akış hızı azalır. Kılcalllarda bu hız saniyede 0.05 cm’dir.

Kalp, gerektiği an, hareket ettirdiği kan miktarını beş kat artırabilir. En yüksek çalışmada bu verim dakikada 4,5 litreden 25 litreye çıkabilir. Bu çalışma, her 60 saniyede bir, vücuttaki bütün kanın birkaç katının kalpten geçmesi demektir. Bazen bu akış bile yeterli değildir. Kasların daha fazla kanı başka organların zararına da olsa alırlar. Kalp verimi beş kat arttığı halde kaslar, 18 kez daha fazla kanla beslenirler. Bu arada sindirim sistemi, böbrekler, deri gibi organlarda kan akışı azalır. Hızlı çalışmalarda, artış ve eksilmelerden hiç etkilenmeyen beyindir. Dinlenirken beyne dakikada 0,75 litre kan gider. Çok çalışmalarda da beyne giden miktar aynı kalır. Hızlı çalışmaların doruğunda kaslar kalbin yüksek veriminin % 88′ini alırlar. Oysa bu oran % 20′dir. Bunun ter-sine karın yöresi dinlenirken kanın % 24′ünü tüketir. Güçlü çalışmalarda ise bu oran % 1 ‘e düşer.

Öte yandan yere paralel duruş şeklinden dikey duruma gelince kalbe fazladan bir görev yüklenir. Sabah yataktan kalkan kişi, yatay durumdan dikey duruma geçtiği için kalbi yukarıya doğru kan gönderme zorunluluğundadır. Bu çalışma, yatay çalışmadan daha fazla güç gerektirir. Sabahları sık görülen baş dönmeleri de bundandır.

Atardamar sistemi kanı kalpten dokulara götürerek, dokuları besler. Toplardamar sistemi ise, kanı dokulardan kalbe götürür. Toplardamar kanı oksijenden yoksundur. Çünkü besin maddeleri dokular tarafından alınmıştır. Toplardamar kanında, doku hüclerinin metabolizma artıkları vardır. Dokular bu artıkları toplardamar kanına vererek arınmış olur.